za
[particle]
=za marks a path along which a subject is moving. It is also used to mark any position that involves elongation, such as fingers around a grasped object, and thus marks objects held or grasped, and the subject or topic of speech (about). When marking a clause, it indicates indirect quotation.
Examples
[#71] Alaza kalatepe gohotepe lakatepe sara.
[ala=za kala -tepe goho -tepe laka -tepe sa=ra]
[#115] Didu tatave, aŋene tonoza ira.
[di=du tata=vi aŋene tono=za i=ra]
[#80] Dinda yutoza tesi kalanen liŋinahido vene zeninen diŋi, liya lisataza nara mururazi.”
[di=nda yutu=za tesi kala=nen li=ŋi=na=hi=du vene zeni=nen di=ŋi li=ya li=sata=za nara muru=ra=zi]
[#107] Dires tondo tuvonda zose nene ŋandaza bolonohi.
[diri=s tondo tuvu=nda zo=se nene ŋanda=za bolo=no=hi]
[#116] Ebeve, loho, nene aŋeneza ira.
[ebeve loho nene aŋene=za i=ra]
[#21] Elekenda ureya lohoya nenenda ŋono takaka ŋeŋeza keŋikeŋime.
[eleke=nda uri=ya loho=ya nene=nda ŋono takaka ŋe=ŋi=za keŋikeŋi=me]
[#50] Erenaza saka, liyenen yeremeto.
[eri -na=za sa=ka liye=nen yere=me=to]
[#100] Evi, “Kineza tadanuza Keretas lasa Minoka tezes, korikori layise gutus.
[e=vi kini=za tadanu=za Kereta=s lasa Mino=ka tezes korikori layi=se gutus]
[#67] Goleza nara kumu saŋiye, saya kuŋinen zase ŋiri kegeveme.
[goli=za nara kumu sa=ŋi=yi sa=ya kuŋi=nen za=se ŋiri kegeve=me]
[#68] Goleza venendanen saŋiyinda sanda laka azis lenese.
[goli=za venenda=nen sa=ŋi=yi=nda sa=nda laka azi=s lene=se]
[#5] Kidido keŋive, “Zodu diya lidu libanaraza seŋipe?”
[kidi=du keŋi=vi zodu di=ya li=du li=bana=ra=za seŋi=pe]
[#123] Kines yenda durondas uduriza ŋera neneno, namas eri neneŋiza bolono.
[kini=s yele -na duronda=s uduri=za ŋe=ra nene=no nama=s eri nene=ŋi=za bolo=no]
[#112] Korodo rondonen sovoŋe, "Ikaro, aŋene tonoza direhe.
[koro=du rondo=nen sovo=ŋi Ikaro aŋene tono=za di=ra=hi]
[#69] Kozos ŋono pobomoza ŋono pideza ŋono pereteza ŋono muroza saka.
[kozo=s ŋono pobomo=za ŋono pidi=za ŋono perete=za ŋono muru=za sa=ka]
[#91] Lakaza tana reŋirayi, inda pezes ŋono pobomo ŋono pidi ŋono perete ŋono muru era.
[laka=za tana reŋi=ra=yi i=nda pezi=s ŋono pobomo ŋono pidi ŋono perete ŋono muru e=ra]
[#101] Layeza lireze.
[layi=za li=ra=zi]
[#99] Lirenda sarazidu goleza samas etede kuŋino, poboho ebeveŋi baŋibaŋi.
[liri=nda sa=ra=zi=du goli=za sama=s etede kuŋi=no poboho ebeve=ŋi baŋibaŋi]
[#36] Liyeza naka, liyenen yiri buros nara.
[liye=za na=ka liye=nen yiri buru=s na=ra]
[#117] Liŋakaza ino, aŋene tonoza ira.”
[li=ŋaka=za i=no aŋene tono=za i=ra]
[#40] Naya kureza kideza liye ira.
[na=ya kuri=za kidi=za liye i=ra]
[#63] Nuvu berenen kumoza zose tanise.
[Nuvu bere=nen kumu=za zo=se tani=se]
[#95] Pezes yalata zara Nuvu sazarudu luŋi sareŋe.
[pezi=s yalata za=ra Nuvu sazaru=du luŋi sara=ŋi]
[#109] Sadu sakemekaza seŋipe, mezi esenadu menepes tinines sakemeka.
[sa=du sa=keme=ka=za seŋi=pe mezi e=se=na=du menepe=s tinini=s sa=keme=ka]
[#125] Samas siŋi udures saloziza kuŋino, sovonda tononda runurunu sara.
[sama=s siŋi uduri=s sa=lo=zi=za kuŋi=no sovo=nda tono=nda runurunu sa=ra]
[#86] Sasataza hara.
[sa=sata=za ha=ra]
[#118] Saya atuvuza tutuve, koro ŋamas nene talile ŋandara aŋaka.
[sa=ya atuvu=za tutu=vi koro ŋama=s nene talile ŋanda=ra aŋaka]
[#108] Seresere koro Ikaroŋi, sovoya zame kegevedu sarunuŋi.
[seresere koro Ikaro=ŋi sovo=ya za=me kegeve=du sa=runu=ŋi]
[#102] Teneteneza Minoka tezes, uduriza saki gutus.”
[tenetene=za Mino=ka tezes uduri=za sa=ki gutus]
[#1] Tili lonos kini ŋamaza lireye, soronen ŋeŋihe kides libana ikanda liye irato baŋibaŋi.
[tili lono=s kini ŋama=za li=ra=yi soro=nen ŋe=ŋi=hi kidi=s li=bana i=ka=nda liye i=ra=to baŋibaŋi]
[#135] Tonoza nara.
[tono=za na=ra]
[#121] Tuvonda atuvuza tuturadu Dedaloŋi.
[tuvu=nda atuvu=za tutu=ra=du Dedalo=ŋi]
[#66] Yendanen nikevas saŋiyihi, saya namanen ŋiri kegevemeyizeza namas zeninoheza samas delino.
[yele -na=nen nikeva=s sa=ŋi=yi=hi sa=ya nama=nen ŋiri kegeve=me=yi=zi=za nama=s zeni=no=hi=za sama=s deli=no]
[#120] Zaŋi tinininen udures sovolona.
[za=ŋi tinini=nen uduri=s sovo=lo=na]
[#122] Zoŋi ŋandanen uduriza sara, koronda ŋandas saruno iride hareye.
[zo=ŋi ŋanda=nen uduri=za sa=ra koro=nda ŋanda=s sa=runu iride ha=ra=yi]
[#32] Ŋasaras linda pobotoza zisirinohe.
[ŋa=sara=s li=nda poboto=za zisiri=no=hi]
[#65] Ŋono alaza yendanen nikevas saŋiyinda samas etede piŋimeyi, pezes sara kodu,
venendanen saŋena.
[ŋono ala=za yele -na=nen nikeva=s sa=ŋi=yi=nda sama=s etede piŋi=me=yi pezi=s sa=ra kodu venenda=nen sa=ŋi=na]
[#97] Ŋono tili lonos goligoleza liri Keretas maranda ŋono pezes ŋera Dedaloŋi.
[ŋono tili lono=s goligoli=za liri Kereta=s mara=nda ŋono pezi=s ŋe=ra Dedalo=ŋi]
[#29] Ŋono zeye layisenahiza kenes delino.
[ŋono zeye layi=se=na=hi=za kene=s deli=no]
[#77] “Dinda yutoza tesi kalanen liŋinahi?”
[di=nda yutu=za tesi kala=nen li=ŋi=na=hi]
[#79] “Ŋiri kele muroza dika.
[ŋiri kele muru=za di=ka]